Friisk Foriining – iirsberucht 2009/2010

Bai üüs leest lasmootefersoomling, di 23. april 2009, köön we 34 lasmoote än geeste begrööte. Uurdfäärer wörd Alastair Walker, än Enke Christiansen heet wider et prutekul fjard. Ma Güde Boysen (Lunham), Thede Boysen (Flansborj), Thore Johannsen (Risem) än Berta Marie Markussen (Stulbärj) füng et stjör fjouer naie baisatere.

Sunt e leest fersoomling san en ra naie lasmoote apnümen (Jenny Jürgensen, Anke Rönnau, Tatjana Weise, Helene v. Guionneau, Elisabeth Nissen, Torsten Kahl, Klaus Hansen, Hauke Heyen, Dagfin B. Wagner, Lene Nommensen-Kværness än Heinz Roberg), südåt e aktuäl lasmootetål bai 612 läit. Ouers et san uk twäär lasmoote störwen. Wan jam sü nat san än stönj ap for en tånkminuut. Foon üs gängen san: Wilhelmine Martens, Moosbel, än Ursula Boysen, Hüsem.

Tut leest årbesiir

Di 14. moi häi üüsen ålereklub san uursütfluch tu e Arlau Slöös än tut Nordfriisk Instituut önj Bräist.

Gary Funck häi for e 23. moi önj e noome foon e Foriining wi tu en gibselturniir eefter Risem lååsid.

Ouer paingsten füng üüsen madelålerfloose ”Frisia Histoirca” jarste kontakte tu oudere floose üt Ååstfraschlönj, uk tut ”Friesisches Forum”, en ouderen feriin, wat lasmoot as bai üs.

Bait ”årsmøde” foon üüs dånsche waane wjarn we ma twäär filmeene önj Eckernförde än Flansborj repräsentiird. We wiseden di winerfilm foont 2008er festival än Claas san dokumentaarfilm ouer e Europeada, ”Wat san we? – Frasche!”.

Foon e 12. bit 14 juuni bediiliden we üs bai e frasche kongräs önj Leer.

Foon e 30. juuni bit 2. juuli wjarn Christiane Bodenhagen än üüs biise önjstalde ma da fraschschoulere üt Bräist aw en frasch fiiljtuur eefter Oomram.

We köön jarling uk wider projäkte stipe ma giilj üt e Carsten-än-Alfred-Boysen-Fång: e spalkris önj e Risemer bjarnetün, e ääwentüürfloose foon e Rökefloose än en bök ma tääle aw widinghiirder freesk foon Peter Jensen wörden stiped.

Foon e 20. bit 24. juuli häi e Foriining lååsid tu ”Feerie for frasche bjarne”. For 20 bjarne wörd iin waag lung önj Risem Schölj en feerieprogram önjbin.

19 junge friiske ma Gary Funck as önjfäärer gängen foon e 10. bit 17. august aw spräkeräis eefter Wales.

Aw 61 kasäte häi Manfred da meetinge foon üüsen uurdebökfloose apnümen, wat ouer möre iirnge aktiiw wus. Ma giilj foon e Frasche Rädj san da dokumänte önj e august 2009 digitalisiird wörden än  koone deerma nü e waasenschap foon gåågen weese.

Di 12. septämber måågeden we ma en floose foon 24 manschne üüsen samerütfluch ma boon än bus ap eefter List, am et ”Erlebniszentrum Naturgewalten” kånentuliiren.

Bai e iirenåmtsdäi önj Naibel präsentiird e Foriining har di 20. septämber ma en infostånd.

Ilse Johanna än e formoon san foon e 24. bit 26. septämber mawään tu e 54. FUEV-natsjonalitäätenkongräs önj Brüssel.

Di 27. septämber wus er loondäiswool önj Slaswik-Holstiinj. Üüsen stjörlasmoot Lars Harms tuuch ouer e SSW-loonslist wi in önjt parlamänt.

Di 8. oktoober heet e Foriining tu Marie Tångeberg harn 85. iirdäi önjt ”Fraschlönj” lååsid. Thede hül e fästreede, e bjarnetün süng än Gary wised en film-interwjuu ma Marien.

Tu üüs Friisk Harfsthuuchschölj foon e 9. bit 13. oktoober wjarn we wi awt dånsch huuchschölj önj Jarplund. Deer wjarn ouer 50 diiljnaamere, än en fiirdepårt wus et jarst tooch deerbai.

Foon e 13. bit 18. oktoober häi e Rökefloose en drååwen for 70 jöögedlike üt gåns Europa organisiird. Et sünåmd ”Youth Leader Seminar” wörd aw Fäär än deerma et jarst tooch önj Nordfraschlönj oufhülen.

Di 14. oktoober wjarn üüs ålere lasmoote aw harfstütfluch eefter Rodenäs, weer ja e kultuurstatsjoon toolhüsinge beseechten.

Di 9. önj e jülmoune häi üüsen ålere-klub lååsid tu en fiirliken adwänts-eeftermadi.

Ål en gou traditsjoon as et jüldrååwen wörden, wat Gary ma en ra junge frasche di leeste saneene for jül döörfjart.

Önjfång januar san we lasmoot wörden önj e ”Weiterbildungsverbund” önj Nordfraschlönj.

Bit iinje 2009 füngen Thora Kahl än Eike Mahrt stipe foon e Foriining (än 50% loonsmadle) for en sliiks pilootprojäkt ”frasch önj e bjarnetün”. Di kroulfloose ”Momme än fründe” bai e bjarnetün foon Risem Schölj gäng as präsemadiiling döör åle bleese.

Di 13. januar füngen we beschiis foon e Stiftung Nordfriesland, dåt e Friisk Foriining nü 1.000,00 euro institutsjonäle tuschus fäit foon e kris.

Üüs wunterfäst ma gräinküüljääsen fiirden we di 5. februar eefter en lunger tid et jarst tooch wi aw ”Fraschlönj”. Hilke Rudolph üt Flansborj köm as ”Petuh”, än e teooterfloose foon junge manschne üt Risem-Lunham än Bräist, Dolores, häi jarling ma heelp foon Güden ”Macbeth” inööwed. Ja spaalden aw twäär spaalteele, än et puublikum wus begaisterd.

Tu iiren foon Jens Mungard wus e Foriining ma en delegatsjoon foont stjör aw san 70. düüsdäi, di 13. februar, eefter Sachsenhausen kjard, am önjt kz-tånkstää en kråns diltuleeden.

Di 17. februar hül Dr. Peter Kroh önjt Instituut en fordreeging ouer san åte, di sorbe Jan Skala, wat ham önj e 20er iirnge tuhuupe ma Johannes Oldsen än oudere for da manerhäide önj Tjüschlönj inseet heet.

Tut biikebrånen, di 21. februar, häin da frasche feriine Rökefloose, Frasche Feriin for e Ååstermååre än Friisk Foriining jarling wi eefter Risem önjt ”Fraschlönj” lååsid. Arno Ulrichs üt Ååstfraschlönj hül e biikenreede, e Rökefloose köm ma ”Scharp as kniwinge” wi ma en gou teooterstuk än Dirk Bork spaald ap u doons.

Sunt iin iir jeeft et bai Radio Magic Music fiiw tooche e waag än fjouer tooche e däi tisinge aw frasch, spräägen foon Gary Funck. Nai as, dåt huum e siinjing nü as sünåmde podcast uner “friiskforiining.podspot.de” tu ark tid hiire koon.

Di 2. april hül „Frisia Historica“ önj Stääsönj en noopemårket ouf än wised da besäkere en „ääm talt“.

En waag lääser häi üüsen jöögedkonsulänt tu en huuchschöljwaagiinje eefter Bräist lååsid, weer hi tiin junge manschne et frasch schriwen näier broocht heet.

Sönnich Volquardsen hül e 21. april en fordreeging am et apkaamen foon e dånsch bewääging önj Nordfraschlönj.

Üüsen ålereklub drååwet ham widerhaane iinjtooch önj e moune önj Lunham önjt Galerie-Café tu en meekliken eeftermadi ma forleesen, koordespaalen än snååk.

Bai Ute än bai Gary köön önjfångere än widerekiimene wi fraschkurse besäke. Än we hääwe twäär loto-eene döörfjard, am Risem Schölj tu heelpen. Ja wan di spalplåts nai mååge.

Et stjör heet ham önjt fergängen årbesiir nüügen tooche reguläär tu meetinge önj üüs fersoomlingshüs önj Stääsönj drååwed än as iinjtooch aw e Stulbärj önj klausuur gängen.

Önj e rååme foon e Frasche Rädj hääwe we üs bediilid bait tuståndekaamen foon en nai friisk raadio-projäkt, wat foon Fäär üt produtsiird wård, weer ouers e fåaste wål uk tu baidreege wårt.

Än – jam hääwe et hiird – önj Bräist wårt nuch jarling en gemiinsoom ”frasch hüs” inruchted for da trii organisatsjoone Frasche Rädj, Nordfrasche Feriin än Friisk Foriining.

Foon üüs nai blees ”Friisk Tising”, wat üüs lasmoote ma e pust foue, san bit nü trii ütgoowe rütkiimen.

Tuleest en påår wichtie forheewen for e tukamst: Interfriisk drååwen aw Hålilönj (28.-30. moi), en spräkeräis awt fiilj döör Nordfraschlönj (19. – 24. juuli), üüsen samerütfluch (28. august), et friisk harfsthuuchschölj önj Jarplund (8.-12. oktoober) än et 3. manerhäide filmfestival önj Hüsem (18. – 20. nowämber).

Ik måå bait iinje tunk seede tu åål üüs aktiiwe lasmoote – junge än üülje, än ik hoow, dåt we uk widerhaane ma jam räägne koone än seed tunk fort tuhiiren.

 

Jörgen Jensen Hahn, 1. formoon